donderdag 26 juni 2014

sint-Jacob in Brussel

500 jaar geleden was er in Brussel al sprake van een Sint-Jacobsprocessie. Daarin stapten ondermeer de 2 pelgrims die dat jaar laatst uit Galicïe terugkeerden. Eén van hen droeg een zilveren zwaard, symbool van de overwinning op de Moren.
Jozef II verbood later de processie; reden ???
In de jaren 90 van vorige eeuw knoopte men weer aan bij de oude traditie. Dit jaar was ik erbij toen het Sint-Jacobsbeeld uit de Kapellekerk (Marollen), een kopie van een 17de-eeuws Sint-Jacobsbeeld (in de jaren 90 geschonken door de Xunta de Galicia) in processie van de O-L-V-van-de-Goede-Bijstandskerk (parochie van de Brusselse Vlamingen) naar de Kapellenkerk gedragen werd, na een viering met pelgrimszegen. Jammer dat er van "Vlaamsentwege" zo weinig interesse was.
Wat de symboliek erachter is ontgaat mij. Ik heb geen idee hoe en wat het beeld van Jacobus uit de Kapellenkerk in de kerk van O-L.V-van Goede Bijstand komt en doet.




dit is het Sint-Jacobsbeeld van de kerk van O.L.V.- van Goede Bijstand


details van de deur; symbolen van Sint-Jacob



en dit is de bewegwijzering in de Sint-Jacobswijk in hartje Brussel





vergezeld door traditionele muziek van La Casa de Galicia en Bruselas en La Santina, Asturische volksdansgroep



af en toe was het evenwicht wat zoek


en hier staat hij dan terug op zijn plaats in de Kapellenkerk

zondag 15 juni 2014

vergelijken

Ik weet niet of dit een goede titel is. Vorig jaar heb ik ondervonden dat vergelijken niet zo´n goed idee is, en dat ga ik dus ook niet doen.

Geregeld krijg ik als reactie "ALLEEN? Is dat niet gevaarlijk? Daar moet je toch wel wat avonturier en moedig voor zijn!"
Niks geen avonturier, en niet eens zo moedig. Ik ben stilaan op een leeftijd gekomen en heb genoeg ervaring opgebouwd om te weten wat ik wel en niet kan - alhoewel, je weet nooit wat er kan gebeuren. Ik zoek heus geen avontuur en neem ook geen risico´s.  Ik heb geen strikte planning, ik volg ook niet de beschreven etappes uit een gids. Ik hoef ook niet zo nodig op voorhand te weten hoe de etappe eruit ziet, wat de moeilijkheidsgraad is, enz..., misschien zou ik er dan niet aan beginnen. En dat was toch wel af en toe het geval.
Bijvoorbeeld toen ik in mijn eentje verloren gelopen ben in de bossen. Wat doe je dan? Verdergaan uiteraard, je kan moeilijk ter plaatse blijven of teruglopen! Uiteindelijk kom je altijd ergens uit, zij het niet waar je zou willen. En mensen kom je vroeg of laat toch tegen - sommigen sturen je dan wel de verkeerde kant op! En altijd is er een redder in nood, zoals de Nederlander in een godvergeten gat - hij toonde wel bezorgdheid: "ik zou mijn dochter dit nooit alleen laten doen". Achteraf beschouwd heb ik toen wel geluk gehad. Stel je voor dat er in de buurt een bosbrand was - hetgeen in Portugal niet uitzonderlijk is - en niemand die weet dat ik juist dáár ben. Misschien neem ik toch wel risico's, het thuisfront heeft ook geen idee waar ik mij bevind; ik heb éénmaal per week telefonisch contact met één van de kinderen, de details moeten ze maar via deze blog vernemen, of via SMS. Trouwens, in the middle of nowhere zal er geen mobiel bereik zijn? Jacobus zal wel over zijn pupillen waken zeker?
Volgende keer zal ik waarschijnlijk toch maar beroep moeten doen op modernere technologieën, al druist dat in tegen mijn principes.
Of toen Martin en ik zomaar ineens voor een beek kwamen te staan - en nu? De spoorweg? Ik zou gewoon over of naast die spoorweg zijn blijven lopen, wij zouden wel ergens zijn uitgekomen!

 

Martin was aangenaam gezelschap, wij hadden ook heel wat gezamenlijke interesses, maar "trop is teveel"! Hij praatte zóóóóóóóóó graag en zóóóóóóóó veel dat ik naar rust snakte; en hij wilde per se de beschrijvingen van zijn gids volgen.

Over gidsen gesproken!
Ik vermeldde al dat er geen enkele nederlandstalige gids bestaat. Ik had mij de franstalige gids " Guide de poche du randonneur et du pélerin; sur le Chemin de Saint-Jacques de Compostelle; Le Chemin Portuguais, la Via Lusitana" van A. Dehnel (uitgeverij  Lepère) aangeschaft, uitgegeven in 2011 en verder raadpleegde ik een spaanstalige online gids en één van de Confraternity of Saint James. Allen geven een uitgebreide  routebeschrijving die soms zo gedetailleerd is dat je niet meer kan volgen - ik althans niet (vb. na 1500 m kom je aan een bifurcatie met aan de linkerkant de ruïne van een geel huis; als ik dat lees dan vraag ik mij af hoe je in godsnaam weet welke afstand je hebt afgelegd en wie weet staat die gele ruïne er nog, of: ga rechtdoor tot de volgende kruising, blijf rechtdoor gaan, t.t.z. buig naar rechts). De kaarten uit de franstalige gids lijken nergens op, ze zijn niet bruikbaar om je te oriënteren; het enige voordeel is dat je wat uitleg krijgt over de plaatsen en wat er aan bezienswaardigheden is, af en toe wat geschiedenis of plaatselijke specialiteiten. En de voorzieningen, al kloppen ze niet altijd. Maar goed, een gids is soms nuttig, als hij maar up to date is. En daar zijn ze dringend aan toe. De portugese autoriteiten (of wie daar ook verantwoordelijk voor is) hebben recentelijk enorme inspanningen geleverd om de signalisatie te verbeteren en de gevaarlijke en onaangename stukken tot een minimum te verminderen.


Toch blijven er nog (te) veel stukken over verharde wegen en naast drukbereden banen, waarbij je soms bijna omvergeblazen wordt door de snelheid van (vooral) zwaar vrachtverkeer. Maar de Portugezen zelf stappen ook over deze wegen, zij zijn dit blijkbaar gewoon. Één Portugees vertelde mij waarom hij zo snel rijdt: het verplicht hem alert en geconcentreerd te blijven; wanneer hij trager rijdt is hij geneigd om rond te kijken en wordt hij afgeleid. Nou, dat is een uitleg maar geen excuus.

De Portugezen zijn heel gelovige mensen en de devotie voor Maria is enorm. Heel veel huizen zijn versierd met azulejos met religieuze taferelen. Maria is alomtegenwoordig en noveenkaarsen worden overal verkocht. Op 12 en 13 mei zijn de vensterbanken versierd met theelichtjes (Paul en Bie: zoals in Aarschot op 15 augustus) en vóór de ingang van kerken en kapelletjes ligt de grond vol bloemen.
.



Ik ben heel blij dat ik deze Portugese route gedaan heb. De eerste dagen waren lang en mede door de hitte en het parcours zwaar. Portugal is een prachtig land en de natuur is veelzijdig en afwisselend.
Over de talenkennis van de Portugezen valt te discussiëren: ik lees soms dat de Portugezen niet zijn zoals de Spanjaarden en meerdere talen spreken. Ik zou dat zeker niet veralgemenen. De jeugd spreekt wel engels, maar mensen van middelbare leeftijd en ouderen zeker niet. Enkel zij die in het buitenland gewerkt hebben (als gastarbeider bijvoorbeeld) spreken Frans of Duits.

Voor de meeste pelgrims die ik ontmoette is deze Caminho Portugués niet de eerste; zij hebben al eerdere camino's gelopen. Behalve diegenen , meestal Spanjaarden, die vertrekken vanuit Tui, voor de ultieme 100 km én de Compostela natuurlijk!

 Het gewone leven in het binnenland van Portugal is heel goedkoop: de prijs van een koffie varieert van  0,50 tot 1 euro, ontbijten kan vanaf 2 euro:  koffie met geroosterd brood, boter en confituur of koffie en een broodje met kaas of hesp, voor 6 euro maken de portugesen een warme maaltijd: soep, hoofdgerecht, dessert, drank en koffie inbegrepen, Warm eten kan je op vele plaatsen op gelijk welk uur, vanaf  's middags. Benzine daarentegen kost zowat evenveel als bij ons, maar daar heb ik mij uiteraard niet druk moeten over maken. Een fles water van 1,5 l kost maar iets meer dan een van 0,5 liter. In kleinere dorpen is de lokale bar tegelijk kruidenier.

Het rookverbod in openbare plaatsen wordt in Portugal op meerdere plaatsen aan de laars gelapt; in cafés zag ik nogal eens dat er duchtig op los gepaft wordt .

De albergues van de Xunta de Galicia zijn allemaal voorzien van een keuken, alleen is de bedoeling daarvan mij niet duidelijk, er is immers niets tot bijna niets voorhanden van gerief; soms zelfs geen bord of tas, laat staan potten en pannen, zoals in O Porrinho.

Noch de Portugezen noch de Spanjaarden zijn meesters in het inschatten van afstanden; geregeld krijg je infornatie onderweg: albergue xxx of bar/ restaurante op 150 meter/2 km of zo en dat blijkt dan van geen kanten te kloppen, laat staan te vinden. Ik dacht dat dat met de huidige technologieën geen probleem kan zijn. Eilaas, driewerf eilaas! Commerce zal hier wel een rol in spelen zeker?


maandag 9 juni 2014

een dik gat

Vreemde titel voor een bericht, maar ik heb zo veel foto´s die ik nog wel wil delen, al of niet voorzien van commentaar.
Om te beginnen dus dat dik gat.

 niet dat het zo dik is. Vrouwen zijn altijd bezorgd over de omvang van hun gat "is dat van mij dikker?". Welnu, ik kan jullie verzekeren: de Camino doen is een uitstekend middel om te vermageren. Het mijne was misschien zoals dit bij de start, nu zeker niet meer.




 en dikke tetten (sorry voor het taalgebruik) - en de uitdagende houding. Dit beeld staat gewoon in een parkje met speeltuin naast de albergue van O Porrinho









vieze beesten, maar er waren er nog zooooooooooo veel meer


bedelaars zijn er overal, hier in Lissabon, maar evenzeer in Porto en Santiago de Compostela



en zo wonen sommige mensen in Portugal; is dit een teken van de crisis? Ik sprak met een Portugees en die was zelf verontwaardigd over de grote leegstand en het verval van zoveel gebouwen terwijl zo veel mensen geen woonst hebben


zou deze plaats voorbehouden zijn?


leuk restaurant


ln Lissabon zijn de zebrapaden soms meer dan 15 m breed





deze herder heeft slechts 6 schapen, en hun schuilplaats is een bushokje

wie zei daar ook weer dat de bewegwijzering op de Caminho Portugués onvoldoende was?
Hier zou zelfs Martin de juiste richting vinden


nog een stuk van de romeinse heirbaan XIX



mini-Jacobus


rare constructie





                           










zondag 8 juni 2014

tegoed

Jullie hebben van mij nog de legende van de haan van Barcelos tegoed.

Een eenvoudige pelgrim, op weg naar Santiago de Compostela, komt aan in het plaatsje Barcelos, in de Minho, om daar te overnachten. Als vreemdeling wordt hij ervan beschuldigd tafelzilver te hebben gestolen uit de plaaatselijke herberg. Tegenover de rechter houdt de arme pelgrim vol onschuldig te zijn. Toch wordt hij veroordeeld tot de strop, waarop de pelgrim tot de rechter spreekt en zgt: " Ik voorspel U, als bewijs van mijn onschuld, dat de haan op uw bord driemaal zal kraaien op het moment dat de strop om mijn nek zal gelegd worden3. Aangekomen op het schavot legt de beul de strop rond de nek van de pelgrim en kraait de haan driemaal, waarop de rechter het vonnis nietig verklaart en de pelgrim vrijspreekt.

Na zijn pelgrimstocht laat de pelgrim het Cruzeiro do Senhor do Galo, een stenen kruis, vervaardigen dat de legende afbeeldt. Dit kruis staat in het openluchtmuseum van Barcelos.
                    


Enige vergelijking met Santo Domingo de la Calzada dringt zich hier op.
             
In de stad, die al vroeg belangrijk was in keramische industrie, werd de haan door een eenvoudige boerenvrouw op een heel bijzondere manier versierd. En zo is de haan wereldberoemd geworden en symbool van Portugal, tevens ook symbool van geluk en gerechtigheid.
Je vindt exemplaren van deze veelkleurige haan in alle maten en kleuren doorheen heel Portugal, maar natuurlijk heel speciaal in Barcelos.

 



Robin en Sabine, Barcelos blijkt idd beroemd om zijn boerenmarkt, maar wat die vrouwen met snorren en baarden betreft, dat weet ik ook niet. Naast de veelkleurige hanen vind je in souvenirwinkels ook beelden van deze vrouwen, meestal in het geel.



zaterdag 7 juni 2014

portugese poesie

Hier is het gedicht van de man die op zijn terras pelgrims opwacht, graag frans spreekt en zijn eigen statistieken bijhoudt. (zie bericht (O)Porto)

"Peregrino tolerante, paciente e sofredor
Fé ou compromisso na imagem do senhor
marcaram
De cada vez maior é o teu valor

És peregrino passante
Tems um certo acolhimento
Sejas velho ou estreante
Reconheço o sofrimento

Minha letra te acompanha
Movimiento o teu poder
Fui escrito em Souto Redondo
Terras de S. João de Ver

Santiago nos dá emoção
E vontade de caminhar
Esquece o que ficou para trás
Porque um dia poderás voltar

Caminhos de sacrificio
Com calçadas e atalhos á mistura
Estradas maltratadas
São caminhos de aventura

És mágoa do meu coração
Tu ficas no meu pensamento
Todo o honem é meu irmão
Mesmo que seja de cor diferente

Vou terminar com minha saudação
Sem esquecer teu sofrimento
Que Santiago esteja junto a vós
E um adeus meu que não seja para
sempre"

maandag 2 juni 2014

Yevgeni

"Morgen komt ze thuis", dat is een liedje van Yevgeni, toch?
Wel, die "ze", dat ben ik.
Er zullen nog wel berichten volgen.

I stood at your atlantic shore (again)

Ik heb zo veel tijd dat ik toch nog maar eens naar Fisterra ga.







ontbijt in het groot seminarie - met alles erop en eraan


de zithoek/salon van mijn stulpje


en dit is mijn binnentuin

Bridget, you surely remember this!

zondag 1 juni 2014

wistjedatjes

- volgens mijn gids zijn er in Santiago 46 kerken en ontelbare kloosters en paleizen
- heel wat pelgrims vallen op de knieën vóór de kathedraal bij aankomst
- in het midden van de Praza do Obradoiro ligt een schelp die de 0-km symboliseert


- volgens de legende ging Fransiscus van Assisi op pelgrimstocht naar Santiago, dit jaar precies 800 jaar geleden. Vandaar dat er in 2014 een speciaal document wordt afgeleverd aan de pelgrims, de Colotay,       door het Sint-Fransiscusklooster. De volgende zullen pas over 100 jaar uitgereikt worden. Ik ben dus net op tijd :) !
- Santiago is een stad met 130000 vaste inwoners; tel daarbij de 35000 studenten, de pelgrims en de           toeristen en dan denk ik dat je niet ver van de 200000 bent. Een grote beddencapaciteit moet hier zijn!
- Toch zijn er nog rustige plaatsjes, zoals hier het parkje van het Colegio de Fonseca - universiteit Santiago - hier ligt ook een steen met volgend opschrift: "SENTINEL WARDROBE - CAPSULA DO TEMPO: aquí sosterrouse o 27 de   abril de 2013 memoria dixital compartida para ser recuperada o 27 de abril de 2047"




- ik vind het hoofdaltaar van de kathedraal een wangedrocht - overdaad aan goud (nep?), afschuwelijke engelen, een lelijke Jacobusbuste en meerdere beelden van Jacobus; zelfs één als Matamoros; en dat in een   kathedraal!



- de wijde buurt van de kathedraal is één en al commerce: het ene souvenirwinkeltje naast het andere, het   ene restaurant naast het andere
- er bestaat vanuit Pontevedra een alternatieve spirituele variante van de Spaanse Camino Portugués: voor wie van rust en stilte houdt. Zal ik eens moeten opzoeken