Ik weet niet of dit een goede titel is. Vorig jaar heb ik ondervonden dat vergelijken niet zo´n goed idee is, en dat ga ik dus ook niet doen.
Geregeld krijg ik als reactie "ALLEEN? Is dat niet gevaarlijk? Daar moet je toch wel wat avonturier en moedig voor zijn!"
Niks geen avonturier, en niet eens zo moedig. Ik ben stilaan op een leeftijd gekomen en heb genoeg ervaring opgebouwd om te weten wat ik wel en niet kan - alhoewel, je weet nooit wat er kan gebeuren. Ik zoek heus geen avontuur en neem ook geen risico´s. Ik heb geen strikte planning, ik volg ook niet de beschreven etappes uit een gids. Ik hoef ook niet zo nodig op voorhand te weten hoe de etappe eruit ziet, wat de moeilijkheidsgraad is, enz..., misschien zou ik er dan niet aan beginnen. En dat was toch wel af en toe het geval.
Bijvoorbeeld toen ik in mijn eentje verloren gelopen ben in de bossen. Wat doe je dan? Verdergaan uiteraard, je kan moeilijk ter plaatse blijven of teruglopen! Uiteindelijk kom je altijd ergens uit, zij het niet waar je zou willen. En mensen kom je vroeg of laat toch tegen - sommigen sturen je dan wel de verkeerde kant op! En altijd is er een redder in nood, zoals de Nederlander in een godvergeten gat - hij toonde wel bezorgdheid: "ik zou mijn dochter dit nooit alleen laten doen". Achteraf beschouwd heb ik toen wel geluk gehad. Stel je voor dat er in de buurt een bosbrand was - hetgeen in Portugal niet uitzonderlijk is - en niemand die weet dat ik juist dáár ben. Misschien neem ik toch wel risico's, het thuisfront heeft ook geen idee waar ik mij bevind; ik heb éénmaal per week telefonisch contact met één van de kinderen, de details moeten ze maar via deze blog vernemen, of via SMS. Trouwens, in the middle of nowhere zal er geen mobiel bereik zijn? Jacobus zal wel over zijn pupillen waken zeker?
Volgende keer zal ik waarschijnlijk toch maar beroep moeten doen op modernere technologieën, al druist dat in tegen mijn principes.
Of toen Martin en ik zomaar ineens voor een beek kwamen te staan - en nu? De spoorweg? Ik zou gewoon over of naast die spoorweg zijn blijven lopen, wij zouden wel ergens zijn uitgekomen!
Martin was aangenaam gezelschap, wij hadden ook heel wat gezamenlijke interesses, maar "trop is teveel"! Hij praatte zóóóóóóóóó graag en zóóóóóóóó veel dat ik naar rust snakte; en hij wilde per se de beschrijvingen van zijn gids volgen.
Over gidsen gesproken!
Ik vermeldde al dat er geen enkele nederlandstalige gids bestaat. Ik had mij de franstalige gids " Guide de poche du randonneur et du pélerin; sur le Chemin de Saint-Jacques de Compostelle; Le Chemin Portuguais, la Via Lusitana" van A. Dehnel (uitgeverij Lepère) aangeschaft, uitgegeven in 2011 en verder raadpleegde ik een spaanstalige online gids en één van de Confraternity of Saint James. Allen geven een uitgebreide routebeschrijving die soms zo gedetailleerd is dat je niet meer kan volgen - ik althans niet (vb. na 1500 m kom je aan een bifurcatie met aan de linkerkant de ruïne van een geel huis; als ik dat lees dan vraag ik mij af hoe je in godsnaam weet welke afstand je hebt afgelegd en wie weet staat die gele ruïne er nog, of: ga rechtdoor tot de volgende kruising, blijf rechtdoor gaan, t.t.z. buig naar rechts). De kaarten uit de franstalige gids lijken nergens op, ze zijn niet bruikbaar om je te oriënteren; het enige voordeel is dat je wat uitleg krijgt over de plaatsen en wat er aan bezienswaardigheden is, af en toe wat geschiedenis of plaatselijke specialiteiten. En de voorzieningen, al kloppen ze niet altijd. Maar goed, een gids is soms nuttig, als hij maar up to date is. En daar zijn ze dringend aan toe. De portugese autoriteiten (of wie daar ook verantwoordelijk voor is) hebben recentelijk enorme inspanningen geleverd om de signalisatie te verbeteren en de gevaarlijke en onaangename stukken tot een minimum te verminderen.
Toch blijven er nog (te) veel stukken over verharde wegen en naast drukbereden banen, waarbij je soms bijna omvergeblazen wordt door de snelheid van (vooral) zwaar vrachtverkeer. Maar de Portugezen zelf stappen ook over deze wegen, zij zijn dit blijkbaar gewoon. Één Portugees vertelde mij waarom hij zo snel rijdt: het verplicht hem alert en geconcentreerd te blijven; wanneer hij trager rijdt is hij geneigd om rond te kijken en wordt hij afgeleid. Nou, dat is een uitleg maar geen excuus.
De Portugezen zijn heel gelovige mensen en de devotie voor Maria is enorm. Heel veel huizen zijn versierd met azulejos met religieuze taferelen. Maria is alomtegenwoordig en noveenkaarsen worden overal verkocht. Op 12 en 13 mei zijn de vensterbanken versierd met theelichtjes (Paul en Bie: zoals in Aarschot op 15 augustus) en vóór de ingang van kerken en kapelletjes ligt de grond vol bloemen.
.
Ik ben heel blij dat ik deze Portugese route gedaan heb. De eerste dagen waren lang en mede door de hitte en het parcours zwaar. Portugal is een prachtig land en de natuur is veelzijdig en afwisselend.
Over de talenkennis van de Portugezen valt te discussiëren: ik lees soms dat de Portugezen niet zijn zoals de Spanjaarden en meerdere talen spreken. Ik zou dat zeker niet veralgemenen. De jeugd spreekt wel engels, maar mensen van middelbare leeftijd en ouderen zeker niet. Enkel zij die in het buitenland gewerkt hebben (als gastarbeider bijvoorbeeld) spreken Frans of Duits.
Voor de meeste pelgrims die ik ontmoette is deze Caminho Portugués niet de eerste; zij hebben al eerdere camino's gelopen. Behalve diegenen , meestal Spanjaarden, die vertrekken vanuit Tui, voor de ultieme 100 km én de Compostela natuurlijk!
Het gewone leven in het binnenland van Portugal is heel goedkoop: de prijs van een koffie varieert van 0,50 tot 1 euro, ontbijten kan vanaf 2 euro: koffie met geroosterd brood, boter en confituur of koffie en een broodje met kaas of hesp, voor 6 euro maken de portugesen een warme maaltijd: soep, hoofdgerecht, dessert, drank en koffie inbegrepen, Warm eten kan je op vele plaatsen op gelijk welk uur, vanaf 's middags. Benzine daarentegen kost zowat evenveel als bij ons, maar daar heb ik mij uiteraard niet druk moeten over maken. Een fles water van 1,5 l kost maar iets meer dan een van 0,5 liter. In kleinere dorpen is de lokale bar tegelijk kruidenier.
Het rookverbod in openbare plaatsen wordt in Portugal op meerdere plaatsen aan de laars gelapt; in cafés zag ik nogal eens dat er duchtig op los gepaft wordt .
De albergues van de Xunta de Galicia zijn allemaal voorzien van een keuken, alleen is de bedoeling daarvan mij niet duidelijk, er is immers niets tot bijna niets voorhanden van gerief; soms zelfs geen bord of tas, laat staan potten en pannen, zoals in O Porrinho.
Noch de Portugezen noch de Spanjaarden zijn meesters in het inschatten van afstanden; geregeld krijg je infornatie onderweg: albergue xxx of bar/ restaurante op 150 meter/2 km of zo en dat blijkt dan van geen kanten te kloppen, laat staan te vinden. Ik dacht dat dat met de huidige technologieën geen probleem kan zijn. Eilaas, driewerf eilaas! Commerce zal hier wel een rol in spelen zeker?